70. rocznica procesu majora Kazimierza Kamieńskiego "Huzara" i jego podkomendnych. Cześć i chwała Bohaterom!

Uroczysta msza św. z udziałem pocztów sztandarowych w kościele Św. Ap. Piotra i Pawła, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przy obelisku upamiętniającym Huzara i jego żołnierzy oraz inscenizacja procesu zgromadziła w niedzielę 26 marca tłumy mieszkańców. W przededniu uroczystości (25.03) w Łapach odbył się II Podlaski Rajd im. mjr. Kazimierza Kamieńskiego "Huzara". Podczas wydarzenia harcerska młodzież z Łap i Kozińc, wykonując przeróżne zadania poznawała losy i dokonania "Żołnierzy Niezłomnych". W ten wyjątkowy sposób uczczono pamięć mjr. Kazimierza Kamieńskiego „Huzara” ostatniego podlaskiego komendanta 6 Brygady Wileńskiej AK i jego żołnierzy.

Podczas uroczystości w sali parafialnej burmistrz Krzysztof Gołaszewski podkreślał, że „nie udało się wymazać z kart historii i ludzkiej pamięci Żołnierzy Niezłomnych. Odwrotny skutek odniósł haniebny pokazowy proces, który odbył się 70 lat temu w Łapach. I choć milczenie i kłamstwa o historii tamtych czasów trwały niemal pół wieku (…). Nie udało się! I to jest wielkie zwycięstwo prawdy. Polska jest wolna, a pamięć o Żołnierzach Niezłomnych została ujawniona i doceniona”.

Z kolei minister Dariusz Piontkowski mówił m.in. o patriotyzmie i o tym,, „aby kolejne pokolenia chciały bronić Ojczyzny muszą znać historię”. Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski porównał wydarzenia sprzed lat i postawy Żołnierzy podziemia niepodległościowego do czasów współczesnych. Do słów swoich przedmówców nawiązywał także radny Sejmiku Województwa Podlaskiego Krzysztof Kondraciuk. Z kolei w imieniu ministra Adama Andruszkiewicza list odczytał jego asystent Marcin Kulesza. Głos zabrał również przedstawiciel młodego pokolenia, radny Młodzieżowego Sejmiku Województwa Podlaskiego i przewodniczący Młodzieżowej Rady Miejskiej Kamil Raciborski, którego pradziadek był żołnierzem WiN.

„Tak będą kończyć wszyscy Ci, którzy sprzeciwiają się władzy komunistycznej”

Przed inscenizacją w trudne czasy lat pięćdziesiątych wprowadził zgromadzonych historyk Piotr Sobieszczak.

Inscenizacja procesu opierała się na dokumentach historycznych i jak wspomniała w zapowiedzi reżyser i pomysłodawczyni inscenizacji, wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 Alicja Zgajewska - „na fantazję zabrakło już miejsca”. Do przedstawienia faktów, aktów oskarżenia i wyroków oraz tego, jak mógł wyglądać ten pokazowy proces  wykorzystano oryginalne akta z Instytutu Pamięci Narodowej oraz nagrania z procesu, który był relacjonowany na antenie Polskiego Radia.

W końcu marca 1953 r. w dwóch pokazowych procesach w Łapach i Ciechanowcu mjr Kazimierza Kamieńskiego „Huzara” i jego pięciu żołnierzy skazano na karę śmierci. Rada Państwa odmówiła skorzystania z prawa łaski. Starannie wyreżyserowany proces stał się narzędziem najbardziej brutalnej komunistycznej propagandy – żołnierzy Armii Krajowej oskarżano w nim o współpracę z Niemcami i działanie z niskich pobudek . Te propagandowe założenia powtarzali później, niemal do czasów nam współczesnych, sprzedajni historycy, literaci i publicyści. „Huzar”, „ Żubryd”, „Zbyszek”, „Zygmunt”, „Marynarz” i „Pantera” zostali zastrzeleni w białostockim więzieniu w dniach 22 września i 11 października 1953 r. Miejsce ich pochówku pozostaje nieznane.

Decyzją Ministerstwo Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2019 roku Kazimierz Kamieński został pośmiertnie awansowany na stopień majora. Zaś postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 listopada 2007 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

W przedstawieniu wystąpili: uczniowie Szkoły Podstawowej nr  2 w Łapach, członkowie Komputowej Chorągwi Stefana Czarnieckiego, kawalerzyści ze Szwadronu Kawalerii imienia 10 Pułku Ułanów Litewskich w Białymstoku, członkowie Stowarzyszenia Grupa Wschód, w rolę majora Huzara wcielił się jego potomek, Fabian Kamiński.

W uroczystości wzięły udział poczty sztandarowe oraz: podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski, Poseł na Sejm RP Kazimierz Gwiazdowski, Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski, radny Sejmiku Województwa Podlaskiego Krzysztof Kondraciuk, komendant powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Mońkach bryg. Dariusz Koc oraz Komendant Powiatowy PSP w Bielsku Podlaskim mł. bryg. Wojciech Kusznerko, komendant komisariatu Policji w Łapach podinspektor Tomasz Organek, kpt Jacek Łabanowski z 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej w Białymstoku, zastępca naczelnika Ośrodka Szkolenia Komendy Wojewódzkiej PSP w Łapach st. kpt. Dominik Kendyś, burmistrz Łap Krzysztof Gołaszewski, Przewodniczący Rady Miejskiej Dariusz Wincenciak oraz wiceprzewodnicząca Rady Krystyna Grabowska wraz z radnymi: Leszkiem Gulewiczem, Adamem Karasiewiczem, Edytę Łapińską i Sławomirem Maciejewskim, wiceprzewodniczący Rady Powiatu Białostockiego Mariusz Gołaszewski i radny Andrzej Gąsowski, przedstawiciele „Stowarzyszenia dla Polski” Ministra Adama Andruszkiewicza, przedstawiciele Koła Terenowego Klubu Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku z prezesem Zenonem Perkowskim na czele, Piotr Sobieszczak z Zarządu Łapskiego Towarzystwa Regionalnego oraz delegacje szkół, instytucji i jednostek gminnych. Licznie przybyli także mieszkańcy.

Władzę duchowną reprezentowali: proboszcz ks. kan. Wojciech Stefaniak i księża z Parafii pw. Ap. Piotra i Pawła w Łapach oraz ks. kan. Mirosław Orłowski  i ks. kan. dr Jacek Kotowski z Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej.

Relacja z uroczystości w TVP 3 Białystok w „Obiektywie” z dnia 26 marca 2023 r.: https://bialystok.tvp.pl/68752764/26022023-godz-1830

Pokazowy proces "Huzara" w Łapach

List sekretarza stanu w Kancelarii prezesa rady Ministrów, Posła na Sejm RP Adama Andruszkiewicza - LIST